Umiejętność rozróżniania tombaku od złota to kluczowa wiedza dla każdego, kto interesuje się biżuterią lub planuje jej zakup. W dzisiejszych czasach, gdy rynek zalany jest imitacjami, poznanie praktycznych sposobów weryfikacji autentyczności złota staje się niezbędne. Przedstawiamy sprawdzone metody i wskazówki, które pomogą uniknąć kosztownych pomyłek.
Podstawowe różnice między tombakiem a złotem
Tombak to stop metali składający się głównie z miedzi (około 80-90%) oraz cynku (10-20%). Ten popularny zamiennik złota charakteryzuje się znacznie niższą wartością i odmiennymi właściwościami fizycznymi. W przeciwieństwie do szlachetnego kruszcu, tombak stosunkowo szybko ulega utlenianiu, co objawia się charakterystycznym zielonkawym nalotem.
Złoto jako metal szlachetny wyróżnia się wyjątkową odpornością na działanie czynników zewnętrznych. Nie reaguje z powietrzem, wodą ani większością kwasów. Ten cenny kruszec zachowuje swój blask przez długie lata, nie tracąc na jakości. Jego właściwości sprawiają, że jest idealnym materiałem do wyrobu biżuterii.
Kolor i połysk to pierwsze cechy pozwalające wstępnie ocenić autentyczność złota. Tombak ma zazwyczaj bardziej czerwonawy odcień, podczas gdy czyste złoto charakteryzuje się głębokim, ciepłym żółtym kolorem podobnie jak diamenty i brylanty. Z czasem tombak matowieje i traci pierwotny połysk, natomiast złoto zachowuje swój charakterystyczny blask.
Metody weryfikacji autentyczności złota
Test gęstości, znany również jako próba wodna, to jedna z podstawowych metod sprawdzania autentyczności złota. Polega na zanurzeniu przedmiotu w wodzie i obserwacji jego zachowania. Złoto, ze względu na swoją wysoką gęstość, tonie szybciej niż jego imitacje. Do przeprowadzenia tego testu potrzebujemy naczynia z wodą oraz przedmiotu porównawczego o znanej próbie złota.
Wykorzystanie magnesu to prosty sposób na wstępną weryfikację. Złoto nie jest materiałem ferromagnetycznym, więc nie reaguje na działanie magnesu. Jeśli badany przedmiot jest przyciągany przez magnes, z pewnością nie jest wykonany z czystego złota. Należy jednak pamiętać, że niektóre stopy złota mogą wykazywać słabe właściwości magnetyczne.
Próba kwasowa wymaga specjalnego zestawu odczynników i powinna być przeprowadzana przez specjalistę. Polega na naniesieniu kropli odpowiedniego kwasu na badany przedmiot i obserwacji reakcji chemicznej. Niektóre wyroby ze złota mogą z czasem brudzić skórę, co nie zawsze oznacza, że mamy do czynienia z falsyfikatem.
Oznaczenia probiercze to oficjalne stemple potwierdzające próbę złota. W Polsce najczęściej spotykane są próby 333, 585 oraz 750. Każdy legalnie sprzedawany wyrób ze złota musi posiadać takie oznaczenie. Warto nauczyć się je rozpoznawać i weryfikować ich autentyczność.
Najczęstsze miejsca występowania podróbek z tombaku
Wyroby z tombaku często pojawiają się w formie niedrogiej biżuterii. Najczęściej są to łańcuszki, bransoletki i pierścionki imitujące złoto. Producenci wykorzystują podobieństwo wizualne tombaku do złota, oferując tańszą alternatywę. Te wyroby często są sprzedawane jako „pozłacane” lub „pokryte złotem”.
Podróbki z tombaku najczęściej można spotkać na targowiskach, w sklepach internetowych bez ugruntowanej pozycji oraz na platformach sprzedażowych. Szczególną uwagę należy zwrócić na sploty łańcuszków, które w przypadku podróbek często różnią się od oryginalnych wyrobów.
Aby uniknąć zakupu falsyfikatów, warto dokonywać zakupów tylko w renomowanych sklepach jubilerskich. Każdy wyrób powinien posiadać certyfikat autentyczności oraz wyraźne oznaczenia probiercze. Należy również zachować paragon lub fakturę, które mogą być przydatne w przypadku reklamacji.
Profesjonalne metody rozpoznawania złota od tombaku
Badanie u jubilera to najbardziej wiarygodny sposób weryfikacji autentyczności złota. Profesjonalni jubilerzy dysponują specjalistycznym sprzętem i wiedzą pozwalającą na dokładne określenie próby złota. Koszt takiej usługi jest niewielki w porównaniu z wartością samego wyrobu.
Specjalistyczne testery to urządzenia elektroniczne mierzące przewodność elektryczną metali. Pozwalają na szybkie i dokładne określenie próby złota. Profesjonalne testery są wykorzystywane w lombardach i sklepach jubilerskich. Warto jednak pamiętać, że ich wskazania powinny być potwierdzone innymi metodami.
Certyfikaty autentyczności stanowią oficjalne potwierdzenie wartości wyrobu. Powinny zawierać szczegółowe informacje o próbie złota, masie wyrobu oraz dane producenta. Oryginalne certyfikaty są zabezpieczone przed podrobieniem i posiadają unikalne numery seryjne.